با استفاده از اشعه لیزر و فناوریهای پیشرفته، گروهی از دانشمندان در دانشگاه MIT موفق به انجماد مولکولی تا دمای ۵۰۰ نانوکلوین شدند، دمایی که با تقریب خوبی همان صفر مطلق است.
نه صفر درجهی سانتیگراد بلکه صفر مطلق که دمایی معادل منفی ۲۷۳.۱۵ درجهی سانتیگراد دارد، دمایی که از سردترین نقاط فضا نیز بسیار سردتر است. در دمای عادی مولکولها ارتعاش دارند، بر روی هم میلغزند و با سرعت بسیار بالایی به هم برخورد میکنند. با سرد کردن آنها تا دمایی که مولکولها به سختی توانایی حرکت داشته باشند، دانشمندان میتوانند حالتهایی از ماده را شکل دهند که تا به حال موفق به تشکیل آنها نشدهاند.
استاد فیزیک دانشگاه امآیتی، مارتین زوییرلین، میگوید:
با مولکولهای فوقسرد میتوان حالتهای بسیار متنوعی از ماده را تشکیل داد. کریستالهای فوقسیال، که در واقع نوعی کریستالین هستند و هیچ گونه ترک و شکستگی در آنها نمیتوان ایجاد کرد. این اتفاق تا به امروز مشاهده نشده و در حد نظریه و پیشبینی مانده است. احتمال دارد گروه ما اولین افرادی باشند که میتوانند این اتفاق را ببینند و به این دلیل ما بسیار هیجانزده هستیم.
برای انجام این تحقیق، دانشمندان تصمیم به انجماد ابری از سدیم و پتاسیم بوسیلهی لیزر و انجماد با استفاده از تبخیر گرفتند. سپس به چسباندن این مولکولهای سدیم و پتاسیم برای تشکیل مولکول NaK پرداختند و بوسیلهی اشعه لیزر ۷۵۰۰ کلوین انرژی از این مولکول بیرون کشیدند. برای ساخت کریستالهای فوقسیال مذکور، دانشمندان باید به دمایی حتی کمتر از ۵۰۰ نانوکلوین نیز برسند. به علاوه آنها باید این رویه را روی سایر مولکولها نیز آزمایش کنند. راه طولانی پیش رو است اما شروع آن بسیار امیدوارکننده بوده است.